Na warsztacie: VCAC Mephisto

Dowódcy!

W artykule o przyszłym francuskim dilerze mogliście przeczytać o zamiarze umieszczenia czołgu podstawowego C1 Ariete w 8 przegródce drugiej połowy gałęzi francuskiego dilera. Nie będzie to jedyny pojazd w tym miejscu. Dołączy do niego francuski niszczyciel czołgów – VCAC Mephisto.

Nazwa Mephisto oficjalnie oznacza skrót od “Module Elévateur Panoramique HOT Installé Sur Tourelle Orientable”, ale prawda jest taka, że komuś wpadła w oko i należało ją jakoś uzasadnić. Tak czy inaczej rozchodzi się o wszechobecną wersję francuskiego opancerzonego wozu bojowego VAB.

Wóz ten jest dość nijaką konstrukcją z lat 70. ubiegłego wieku, ale sięga korzeniami lat 60., kiedy Francuzi postanowili wyposażyć jednostki piechoty zarówno w gąsienicowe jak i kołowe transportery opancerzone (tak powstał AMX-10P).

W 1970 roku sformułowano oficjalne wymogi kołowego transportera. Rysowały one obraz bardzo uniwersalnego pojazdu, przystosowanego do różnych ról, począwszy od przewozu żołnierzy, a skończywszy na transporcie ładunku i moździerzy. Jednocześnie pojazd miał być zamknięty i zdolny do operowania na obszarach skażonych radziecką bronią masowego rażenia.

Jako że Francja znajdowała się daleko od potencjalnych linii frontu, był to dość zaskakujący wymóg, ale bynajmniej nie pozbawiony logiki. Niektóre plany Układu Warszawskiego przewidywały mianowicie wszczęcie totalnego konfliktu z Zachodem poprzez taktyczne ataki jądrowe na dużą liczbę zachodnich jednostek frontu w pobliżu granic. Te same plany liczyły na to, że armie Układu Warszawskiego dotrą do kanału La Manche w ciągu kilku dni. Pytanie, na ile zamysł ten był realistyczny, pozostawimy otwartym, niemniej jednak faktem jest, że ZSRR nie wykluczał użycia broni jądrowej.

Tymczasem armia francuska musiała być nie tylko zdolna do działania w takim środowisku, lecz również bardzo mobilna. Ze względów gospodarczych nie mogła sobie pozwolić na prowadzenie działań wojennych we Francji. Większość francuskiego przemysłu, zwłaszcza w okresie powojennym, nadal znajdowała się w pobliżu wschodniej granicy kraju lub nawet w Niemczech – najbardziej uprzemysłowiony region tego kraju po wojnie, Saara, znajdował się pod okupacją Francji. W razie przegranej Niemiec Zachodnich ZSRR zająłby w pierwszej kolejności ten obszar, na co Francja w obliczu wojny totalnej nie mogłaby sobie pozwolić. Jak na ironię, takie samo podłoże miała budowa owianej złą sławą Linii Maginota przed II wojną światową.

Dwa przedsiębiorstwa – Panhard and Renault – rywalizowały ze sobą o projekt przyszłego lekkiego opancerzonego wozu bojowego, zwanego teraz VAB (“Vehicule de l’Avant Blindé” – frontowy pojazd pancerny). W latach 1972-73 obydwa przedsiębiorstwa zbudowały kilka prototypów 4- i 6-kołowych pojazdów, zaś w maju 1974 r. przyjęto na uzbrojenie wersję 4x4 firmy Renault. Seryjna produkcja oznaczonego jako VAB pojazdu ruszyła w 1976 r.

Była to dość prosta maszyna ze spawanym stalowym kadłubem, która w konfiguracji transportera opancerzonego przewoziła 2 członków załogi i 10 żołnierzy. Zapewniała ona tylko bazową ochronę przed bronią małokalibrową, ale była dość lekka (13 ton), zwrotna i dzięki stosunkowo potężnemu silnikowi wysokoprężnemu Renault o mocy 220 koni mechanicznych też szybka (maksymalna prędkość wynosiła 92 km/h). W latach 1976-93 zbudowano na potrzeby Francji (3975 w różnych konfiguracjach) i eksportu (włączywszy wariant 6-kołowy) kilka tysięcy egzemplarzy pojazdu.

Do wariantów produkowanych dla Francji i na eksport zaliczał się VCAC (“Véhicule de Combat Anti-Char” – Anti-Tank Combat Vehicle), uzbrojony w wieżę Euromissile Mephisto z czterema pociskami rakietowymi HOT. Był to prawdziwy killer czołgów, w którym przedział bojowy zastąpiono masywnym systemem ładowania i dwoma dodatkowymi członkami załogi – do kierowcy i dowódcy dołączył operator rakiet i ładowniczy. Wariant ten miał zapewnić francuskim jednostkom piechoty potężne środki zwalczania wrogich czołgów przy zachowaniu dużej mobilności. Dlatego też pojazdy VCAC nie ustępowały ciężkim transporterom opancerzonym.

Pojazd ważył 13,25 tony i zachował spawany stalowy pancerz wariantu ciężkiego transportera opancerzonego. Przedni pancerz mierzył około 8 mm, zaś boki 10 mm, co oznaczało odporność na kule PP kalibru 7,62 mm. Dodatkową ochronę zapewniały dwie wyrzutnie granatów dymnych i system ochrony przed bronią masowego rażenia.

Pojazd był zasilany tym samym silnikiem co transporter – Renault MIDR 06-20-45 (czasem spotyka się też pisownię 062045 lub 06.20.45). 9,84-litrowy, sprzężony z manualną skrzynią biegów diesel z turbodoładowaniem produkował 220 KM i umożliwiał rozwinięcie prędkości do około 90 km/h. Dostępna była modernizacja w postaci wersji o mocy 250 KM tego samego motoru i automatycznej skrzyni biegów ZF, w przypadku której maksymalna prędkość nie ulegała jednakże zmianie. Pojazd mógł w ciągu 54 sekund od postoju przemierzyć odległość 1000 metrów i był w pełni amfibijny, przy czym maksymalna prędkość pływania wynosiła 8,5 km/h. Koła były zawieszone niezależnie na wałkach skrętnych i amortyzatorach hydraulicznych.

Najciekawszym komponentem był, co oczywiste, system wyrzutni. W pozycji transportowej wyrzutnia chowała się w pojeździe – w tej pozycji ładowniczy mógł ją załadować czterema pociskami rakietowymi HOT. W razie potrzeby istniała opcja hydraulicznego podniesienia jej przez operatora.

Wyrzutnia obracała się o 360 stopni, podnosiła do +10, zaś obniżała do -10 stopni. Oprócz 4 załadowanych rakiet pojazd przewoził kolejne 8 pocisków w kadłubie (w dwóch pojemnikach na 4 pociski). Rozchodziło się o pociski rakietowe typu SACLOS Semi-Automatic Command - Line of Sight – półautomatyczne kierowanie po linii obserwacji) z naprowadzaniem laserowym/przewodowym – działonowy ma za zadanie utrzymanie celownika na celu w czasie lotu, zaś system elektroniczny robi resztę.

Pociski rakietowe HOT mają następujące właściwości:

• Kaliber: 150 mm
• Prędkość lotu: 240 m/s

• Zasięg: od 75 do 4000 metrów Na przestrzeni lat wykorzystywano trzy rodzaje rakiet HOT:

• HOT-2 (standardowa głowica z ładunkiem kumulacyjnym o przebijalności wynoszącej 1250-1300 mm RHA bez ingerencji ERA)

• HOT-2MP (specjalna wielozadaniowa głowica, która przebija cel, a następnie uwalnia 1000 małych kul niszczących wnętrze; dodatkowo głowica zawiera specjalny związek chemiczny gwarantujący lepszy efekt zapalający)
• HOT-3 (tandemowa głowica z ładunkiem kumulacyjnym o przebijalności wynoszącej 1250-1300 mm RHA po zwalczeniu ERA)

Wieżę wyposażono w:

• Celownik żyroskopowy GIAT M590 z powiększeniem dziennym wynoszącym 3x i 12x
• Kamerę MEPHIRA umożliwiającą działonowemu strzelanie w nocy z maksymalnego zasięgu 2500 m

W 1992 r. więżę poddano dalszej modernizacji z pomocą:

• Ulepszony detektor podczerwieni (znacznie zwiększający odporność na optyczne środki przeciwdziałania, takie jak dym i miękki SOA)
• Ulepszony termowizor

Nie jest jasne, kiedy ruszyła i zakończyła się produkcja pojazdu oraz ile egzemplarzy zjechało z taśm montażowych. Różne źródła sugerują, że pojazd znajduje się jeszcze na uzbrojeniu Francji (planuje się jego zastąpienie inną platformą w następnym dziesięcioleciu), konkretnie mowa jest o 135 wyprodukowanych dla Francji egzemplarzach. Katar posiada rzekomo 24 pojazdy, Cypr 18, kolejnych około dwunastu pierwotnie francuskich pojazdów sprzedano ostatnio do Libanu. Sam VAB występował w wielu misjach pokojowych (z udziałem Francji), ale wariant Mephisto prawdopodobnie nie przeszedł chrztu bojowego.

W Armored Warfare VCAC Mephisto zagra rolę niszczyciela czołgów 8 poziomu, przedstawiającego odstępstwo od ogólnej rozgrywki francuskiej i włoskiej gałęzi czołgów podstawowych. Będzie to kołowy, bazujący na rakietach niszczyciel czołgów, przypominający Kornet-EM lub VBL INGWE. Szybkość, zwrotność (jak na pojazd kołowy) i dobry kamuflaż przeobrażają go w idealnego łowcę czołgów podstawowych, operującego z dużej odległości. Istnieje jeszcze jeden charakterystyczny moment.

Jak już wiecie, mottem gałęzi Francine De Laroche jest opcja wyboru. Mephisto będzie dostępny w różnych konfiguracjach, związanych głównie z trybem strzelania 4-lufowej wyrzutni ppk.

Przy modernizacji pojazdu pojawi się kilka opcji do wyboru, przeobrażających Mephisto w prawdziwego fightera dalekiego zasięgu lub bardziej mobilnego fightera średniego zasięgu z paroma aktywnymi środkami obrony. Dla przykładu będzie można wybrać między:

• Twardym SOA SHARK
• Ulepszonym wykrywaniem i sterowaniem rakietami

Ostateczny wybór siły ognia zaprezentuje się w następujący sposób:

• Odpalenie dwóch standardowych pocisków rakietowych jednocześnie wraz z szybszym przeładowaniem wyrzutni (ta opcja obejmuje standardowe rakiety HOT-2 o przebijalności 800 mm lub specjalne rakiety odłamkowo-burzące HOT-2MP o mniejszej przebijalności wynoszącej 500 mm, ale bardzo dużych obrażeniach wraz bonusem obrażeń modułów)
• Tandemowe pociski rakietowe z ładunkiem kumulacyjnym HOT-3 o dużej przebijalności (1000 mm)

Niezależnie od dokonanych przez was wyborów mamy nadzieję, że pojazd przypadnie wam do gustu.

Do zobaczenia na polu bitwy!