Na warsztacie: BTR-82A

Dowódcy!

Tak, znów nadszedł ten moment. Dzisiaj opowiemy Wam więcej o głównej nagrodzie w nadchodzącej Bitewnej drodze Mroczne opowieści. Pierwszy będzie dostępny opancerzony wóz bojowy BTR-82A.

BTR-82A to zmodyfikowana wersja BTR-80, który też jest modyfikacją BTR-70, więc sensownym jest opowiedzieć o ich historii. Dlatego też cofnijmy się do lat 50., kiedy to armia radziecka dysponowała 6-kołowym wariantem ciężarówki ZIS-151 o nazwie BTR-152. BTR to skrót od „bronetransporter” czyli „transporter opancerzony” a z angielskiego używa się skrótu APC. Cechował się on wieloma „problematycznościami”, a główną z nich był fakt, że nie nadążał on za pojazdami gąsienicowymi w trudnym terenie, zwłaszcza podczas przepraw przez okopy czy inne przeszkody. Niemniej był to popularny pojazd produkowany w latach 50-60. i eksportowany na licencji do Chin.

Jednak armia radziecka potrzebowała czegoś lepszego – transportera o doskonałych właściwościach jezdnych, pozbawionego wad BTR-152. Tak oto powstał BTR-60. Ten model miał pochylone opancerzenie, zapewniał większą ochronę i doskonałą mobilność dzięki zawieszeniu na 8 kołach. Opancerzenie po bokach nie sprawdzało się za dobrze (stalowe osłony chroniące przed ostrzałem), ale nie było to najważniejsze. Ważnym było to, aby pojazd dotrzymywał kroku formacjom pancernym i był w stanie pokonać przeszkody wodne, jak BMP-1. Do armii wcielono go w roku 1960 pod nazwą BTR-60P (P oznacza „pławność”) i był produkowany w kilku wersjach (najpopularniejsza to BTR-60PB) aż do roku 1987. Do tego czasu wyprodukowano ponad 10 000 sztuk, choć źródła zachodnie twierdzą, że nawet ponad 25 000.

Modyfikacja BTR-60PB o nazwie BTR-70 powstała w 1969, a zmiany względem oryginału mogą być trudno dostrzegalne – był to głównie dłuższy kadłub i mocniejszy silnik (BTR-60PB wyposażono w dwa silniki 90 KM, a BTR-70 w dwie jednostki o mocy 120 KM). Pojazd wdrożono w roku 1971 i produkowano przez kilka kolejnych lat od roku 1976 do lat 80. Również zbudowano kilka tysięcy egzemplarzy.

W latach 80. zaczyna się wojna w Afganistanie. W tym czasie też powstaje kolejna modyfikacja 8-kołowych BTR-ów, czyli BTR-80. BTR-70 miał kilka problemów, które dotyczyły silników, marnej ochrony i ogólnego projektu pojazdu. W BTR-80 rozwiązano część z nich poprzez wprowadzenie pojedynczego silnika Diesla o mocy 260 KM. Zmodyfikowano również drzwi wyjściowe i przeniesiono je na bok pojazdu.

Te i inne zmiany spowodowały nieznaczne rozrośnięcie się BTR-80 (masa zwiększyła się o 2 tony – do 13,5). Wadą tych ulepszeń okazało się to, że bezpieczeństwo pojazdu wzrosło minimalne, a metalowe płyty chroniły nadal wyłącznie przed ostrzałem z broni ręcznej (pochylona przednia płyta miała 10 mm grubości, a boki od 7 do 9 mm).

Pomimo wzrostu wagi i zmiany silnika mobilność pojazdu pozostała prawie taka sama, a wzrósł tylko zasięg działania. Pojazd nadał był stosunkowo szybki i osiągał 80 km/godz. (40 km/godz. w terenie). Sprawdzał się również w wodzie, gdzie rozwijał prędkość 9 km/godz. Na jego uzbrojenie składał się jedynie karabin maszynowy na niewielkiej wieży (tak jak w poprzedniku).

Ten transporter wprowadzono na wyposażenie armii w 1986 roku i produkowano jeszcze po rozpadzie Związku Radzieckiego (powstało ok. 4000 egzemplarzy). Byłe republiki radzieckie odziedziczyły część floty BTR-80, a pojazd eksportowano również do wielu innych krajów. Opracowano i wyprodukowano również wiele modyfikacji w tym BTR-80A w roku 1994, który uzbrojono w działo automatyczne 30 mm zamocowane na nowej wieży, co znacznie zwiększyło siłę ognia pojazdu. Do dziś BTR-80 można często spotkać, choć jest on dość przestarzały.

Pojazd uznaje się za przestarzały, gdyż ogólnie odeszło się już od budowania wielu tanich transporterów na rzecz tworzenia droższych pojazdów w mniejszych ilościach (przynajmniej do zastosowań na froncie). Powody tej zmiany są proste: niewiele krajów może sobie pozwolić na stratę żołnierzy, a nowoczesne wyposażenie wymaga wyspecjalizowanej, przeszkolonej obsługi, więc życie każdego człowieka stało się bardzo ważne.

Ostatni BTR-80 zjechał z linii produkcyjnej w 2011 roku, a w Rosji są ich setki (jeśli nie tysiące) z potencjałem na wyprodukowanie kolejnych. Ponadto zostały jeszcze doświadczenia z wojen w latach 1990-2000 (głownie chodzi o Czeczenię), które wypadałoby przekuć na modyfikacje.

Dlatego też warianty BTR-80 i BTR-80A zostały opracowane przez AMZ (Arzamaską Fabrykę Maszyn) w latach 2009-2011. Pierwsze prototypy były gotowe w 2009 i testowano je do 2010 roku. Wprowadzono tak wiele modyfikacji, że zdecydowano się przyjąć nowe oznaczenia pojazdów:

• modyfikacja BTR-80 (z karabinem maszynowym) otrzymała oznaczenie BTR-82,
• a modyfikacja BTR-80A (z działem automatycznym 30 mm) otrzymała oznaczenie BTR-82A.

Głównym celem modernizacji było ogólne poprawienie charakterystyki pojazdów, a także ich niezawodności. Po ich prezentacji stwierdzono, że zmodernizowane pojazdy miały 2 razy wyższą wartość bojową niż ich wcześniejsze wersje BTR-80, zachowując jednocześnie dwuosobową załogę i możliwość przewożenia 8 dodatkowych osób.

Najbardziej zwiększyła się siła ognia. BTR-82A wyposażono w nową bezzałogową wieżę ze stabilizowanym mocowaniem działa obsługującym działo automatyczne 30 mm 2A72 wraz ze współosiowym karabinem maszynowym 7,62 mm PKT. Wieża umożliwiała także zamocowanie innej broni, np. zagranicznych zamienników głównego uzbrojenia. Podczas prac zrezygnowano z wersji z karabinem maszynowym KPVT 14,5 mm.

Teraz działonowy miał do dyspozycji stabilizowany celownik TKN-4GA. Nie było to jednak od najlepsze rozwiązanie, ponieważ początkowa celność podczas strzelania w ruchu była dość niska (ze względu na niestabilność platformy kołowej w porównaniu z platformą gąsienicową). Problemy te jednak rozwiązano i finalnie BTR-82A był tak celny w ruchu jak BMP-2.

I choć opancerzenie pozostało dość cienkie (chroniło w sumie tylko przed bronią ręczną), to ochrona załogi była lepsza, ponieważ dodano nową aramidową wykładzinę przeciwodłamkową. Podwozie również zmodyfikowano i dodano płyty chroniące pojazd od spodu przed minami. W pojeździe zachowano boczne włazy ułatwiające wchodzenie i wychodzenie (przynajmniej w teorii).

Wprowadzone zmiany oczywiście zwiększyły wagę pojazdu (do 16 ton), dlatego też zastosowano mocniejszy silnik (Diesel KamAZ-740.14-300 o mocy 300 KM) oraz wprowadzono ulepszenia skrzyni biegów i zawieszenia. BTR-82A sprawdza się również jako amfibia. Zastosowano również inne ulepszenia w podzespołach elektronicznych i zainstalowano klimatyzację, aby zwiększyć komfort załogi.

Pojazd oficjalnie wszedł do służby w Rosji w grudniu 2012 roku i pierwszy raz zaprezentowano go publicznie podczas parady wojskowej z okazji Dnia Zwycięstwa w Moskwie w 2013 roku. W tym czasie był on już produkowany od 2 lat. Warto dodać, że wszystkie te pojazdy były nowo zbudowane – starsze BTR-80 również zostały zmodyfikowane do standardu BTR-82 (ale te zmodernizowane pojazdy otrzymały oznaczenie BTR-82AM). Modyfikacje nie były wcale tańsze, ponieważ zakres wymaganych przy nich prac okazał się tylko o 15% tańszy niż wyprodukowanie nowego egzemplarza.

BTR-82 jest produkowany do dziś i szacuje się, że powstało 1500-2000 tych pojazdów (nie ma pewności, ile z nich to nowe, a ile modernizacje). Aktualnie produkcja zaspokaja tylko potrzeby armii rosyjskiej, choć w przeszłości pojazd ten był eksportowany w pewnych ilościach np. do Kazachstanu. Spotykano go również w Syrii podczas rosyjskiej interwencji (a część z nich została rzekomo przekazana w ręce syryjskie).

Co ciekawe źródła podają odmienne informacje odnośnie do sprzedaży zagranicznej BTR:

• Według niektórych Azerbejdżan miał ich mieć od 100 do 200 (w latach 2018-2023) i były używane podczas wojny w Górskim Karabachu w 2020 r. (co wydaje się prawdopodobne, ponieważ jeden z nich został zdobyty przez Ormian).
• Białoruś podobno dysponuje 30 egzemplarzami.
• Uzbekistan i Kirgistan maja mieć 20-110.

BTR-82A uczestniczyły w kilku konfliktach. Jak wspomnieliśmy wcześniej, były one wykorzystane w Syrii w 2015 r., w 2020 r. podczas wojny Armenii z Azerbejdżanem, a przede wszystkim podczas konfliktu na Ukrainie, gdzie wiele z nich zostało przejętych przez Ukraińców.

Na przestrzeni lat opracowano kilka modyfikacji tego pojazdu, które obejmują ekran przeciwkumulacyjny, opancerzenie slat na dachu oraz dwie wyrzutnie Kornet dodane do wieży.

Jednak nawet w podstawowej wersji jest to solidna maszyna, która dobrze radzi sobie na polu bitwy – a raczej tak dobrze, jak można się spodziewać po zmianach na polu walki, jakie przyniosło masowe wykorzystanie dronów.

W Armored Warfare BTR-82A będzie opancerzonym wozem bojowym premium na 8. poziomie.

Zapewnia on spora siłę ognia i jest dość delikatny. Na pierwszy rzut oka widać, że BTR-82A nie jest wybitnie opancerzony i mimo że opancerzenie będzie dostępne jako moduł nadprogramowej progresji w Bitewnej drodze, pancerz nie będzie tak gruby jak w innych nowoczesnych BWP.

Niemniej pojazd ten kompensuje te mankamenty innymi zaletami. BTR-82A jest niezwykle mobilny dzięki swojej niskiej masie i potężnemu silnikowi. Zapewniane osiągi to:

• 3,8 s do 32 km/godz.,
• 21,41 s do maks. prędkości 80 km/godz.,
• szybkość obrotu kadłuba 47 stop./s.

Ale co najważniejsze, BTR-82A będzie zasadniczo zapewniał siłę ognia pojazdów na 10. poziomie, ponieważ jego działo automatyczne jest podobne do działa stosowanego w T-15 i korzysta z tych samych pocisków z taką samą celnością. Naturalnie zmniejszymy zadawane obrażenia, aby nie zdominował on innych pojazdów w swojej niszy, ale jego siła ognia nadal będzie bardzo wysoka. I to bez drugiej aktualizacji nadprogramowej progresji, która doda dwie podwójne wyrzutnie Kornet (podobne do T-15 Armata) – i tak, będą one wyposażone w funkcję podwójnego odpalenia.

W przyszłości pojazd otrzyma również nową umiejętność Zakłócanie dronów, która, jak sama nazwa wskazuje, będzie przeciwdziałać atakom dronów (model wizualny będzie pokryty zagłuszaczem Wolnorez).

Podsumowując: BTR-82A będzie „szklaną armatą” z cienkim pancerzem, ale dużą siłą ognia. Świetnie będzie się sprawdzał w ryzykownej rozgrywce PvP, jak i w PvE.

Mamy nadzieję, że Wam się spodoba i jak zawsze:

Do zobaczenia na polu bitwy!