BMD-2 (bojewaja maszyna desanta czyli bojowy wóz desantu) to, jak wskazuje nazwa, następca starszego modelu BMD-1 i jego zmodernizowanej wersji BMD-1P.
Rozwój BMD-2 w dużym stopniu przypomina rozwój BMP-2, opisany szczegółowo w następujących artykułach (tylko w języku angielskim):
Reasumując, standardowe uzbrojenie BMP-1 i BMD-1, składające się z niskociśnieniowej armaty 73 mm Grom i lekkiego karabinu maszynowego, sprawiało, delikatnie mówiąc, problemy. Kiedy działo zamontowano na BMP-1, jego kaliber (naprawdę spory jak na BWP) uczyniło z niego jeden z najlepiej uzbrojonych bojowych wozów piechoty na świecie. Tak przynajmniej chciała propaganda, od której rzeczywistość odstawała...
Prawda była mianowicie znacznie bardziej prozaiczna. Ów system broni miał spore problemy w zwalczaniu opancerzenia nawet starszych pojazdów, do tego był dość niecelny. Co gorsza, pociski o małej prędkości nie radziły sobie z szybkimi celami, takimi jak opancerzone wozy bojowe, nawet nie wspominając o latających zagrożeniach typu śmigłowce. Potrzebny był zaś system broni, który byłby w stanie zwalczać zarówno cele naziemne jak i latające. Na nich bazowały siły zbrojne NATO, gotujące się do ewentualnej inwazji radzieckiej, w której – oczami wyobraźni zachodnich strategów – fale masywnych czołgów i potężnych BWP ogrywałyby ważną rolę.
Podczas procesu rozwojowego, który opisano w przywołanych wyżej artykułach, wyłoniły się dwa rozwiązania. Pierwsze przewidywało uzbrojenie przyszłego bojowego wozu piechoty (i serii BMD) w dłuższy wariant armaty 73 mm (prototypowe działo oznaczono jako Zarnica), drugie zaś w szybkostrzelne działko 30 mm. Wychodzono z założenia, że kaliber 30 mm wystarczy do zwalczania lekko opancerzonych celów i śmigłowców. Jak okazało się później, było ono w stanie poważnie uszkodzić nawet czołg podstawowy, co zadecydowało o tym, że ostatecznie właśnie ten wariant uzyskał polityczne wsparcie i wygrał z dłuższą armatą 73 mm.
Podobnie jak w przypadku BMP-1 i BMP-2, kadłub BMD-1 posłużył jako podstawa dla nowego, zmodernizowanego BMD-2, wyposażonego w ten sam system broni co BMP-2 (wieże nie były identyczne). Miał on dwuosobową załogę.
Kadłub wykonany z wykorzystywanego przez wojsko aluminium ma następujące wartości:
- Górna płyta przedniego pancerza: 15 mm (pochylona pod kątem 75 stopni)
- Dolna płyta przedniego pancerza: 32 mm (pochylona pod kątem 47 stopni)
- Opancerzenie boczne górnego kadłuba: 23 mm
- Opancerzenie boczne górnego kadłuba: 20 mm
- Strop kadłuba: 12 mm
- Spód kadłuba: 12 mm
- Pancerz tyłu: 15-20 mm
Aluminiowe opancerzenie jednoosobowej wieży ma około 15 mm grubości. Pojazd jest napędzany, podobnie jak BMD-1, 15,9-litrowym silnikiem wysokoprężnym V6 o mocy 240 KM, umożliwiającym rozwinięcie prędkości do 65 km/h (na bezdrożach do 35 km/h). Maszyna waży o około 1 tony więcej od BMD-1 (8,2 tony w porównaniu do masy BMD-1, wynoszącej 7 ton). Pomimo większej masy pojazd zachował zdolność pływania.
Wieża jest uzbrojona w:
- Działko automatyczne 2A42 30 mm
- Współosiowy karabin maszynowy PKT 7,62 mm
- Wyrzutnię 9P135M pocisków rakietowych 9M111 Fagot lub 9M113 Konkurs
Działko automatyczne jest w stanie zwalczać zarówno cele naziemne jak i śmigłowce. Pojazd przewozi 180 pocisków HE-I i 120 PP. Ma zmienną szybkostrzelność (od 200 do 550 pocisków na minutę), podnosi się do 75, a obniża do 6 stopni. Duża elewacja miała na celu nie tylko zwalczanie wrogich śmigłowców, lecz także celów w terenach górskich, z czym poprzednik kiepsko sobie radził i przez co strona radzieckie poniosła duże straty ludzkie podczas wojny w Afganistanie.
Broń jest stabilizowana przez elektryczno-hydrauliczny układ 2E36-1. Działonowy wykorzystuje celowniki BPK-1-42, a strzela z karabinu maszynowego (2000 pocisków). Wyrzutnia pocisków rakietowych obraca się (o 52 stopnie, oprócz tego obracana jest wieża) i jej depresja i elewacja wynosi -5/+10 stopni. Pojazd przewozi łącznie trzy pociski rakietowe. W momencie wprowadzenia pociski te były zdolne do zwalczania czołgów podstawowych swego czasu. Zagrożeniem, z którym należy się liczyć na polu bitwy, są zresztą do dziś. BMD-2, podobnie jak BMD-1, jest przystosowany do przewozu samolotami transportowymi Il-76 i An-22 i desantowania na spadochronie z pomocą systemu PRSM-925.
Na temat jego rozwoju mało jest wiadomo. Prawdopodobnie zaczął się on w 1983 roku. W odróżnieniu od BMP-2 i BMD-2 produkcja miała miejsce tylko w ZSRR na potrzeby radzieckich sił powietrznodesantowych. Oznaczenie w fazie opracowywania pojazdu brzmiało Obiekt 915. Dla dowódców jednostek opracowano jednocześnie specjalną wersję dowodzenia, oznaczoną jako BMD-2K, wyposażoną w dodatkowy sprzęt łącznościowy, który zamontowano na miejscu wyrzutni pocisków rakietowych.
Do służby wóz przyjęto oficjalnie w 1985 roku. W tym samym roku ruszyła produkcja masowa. Liczba wyprodukowanych maszyn nie jest znana. Prawdopodobnie z taśm montażowych zjechało łącznie około 1000 wozów (niektóre źródła podają jednakże podwójną liczbę).
Na eksport wóz właściwie nie trafił. W erze Paktu Warszawskiego służył tylko w Związku Radzieckim, po którego rozpadzie kilkadziesiąt egzemplarzy trafiło do postradzieckich sił zbrojnych Ukrainy i Uzbekistanu.
Kilka razy wóz brał udział w walce, między innymi w ostatnich etapach wojny w Afganistanie, w wojnie w Czeczeni, w konflikcie w Osetii Południowej w 2008 roku i wreszcie obecnie na Ukrainie, gdzie kilka maszyn wystąpiło po obu stronach konfliktu.
BMD-2 do dzisiaj jest na wyposażeniu rosyjskiej armii. 850 egzemplarzy, znajdujących na aktywnej służbie, tworzy trzon rosyjskich wojsk powietrznodesantowych. W toku jest też modernizacja pod oznaczeniem BMD-2M.
W Armored Warfare BMD-2 jest opancerzonym wozem bojowym 5 poziomu w linii BMD w drzewie technologicznym Marata Shishkina. Choć nie jest on tak wytrzymały jak BMP-2, wyróżnia się zwrotnością i mobilnością. Dzięki pociskom rakietowym sprawdza się w roli skutecznego killera, ale naprawdę wybitny okazuje się być w roli zwiadowcy, a to dzięki małemu rozmiarowi i mobilności.
Do zobaczenia na polu bitwy!
